Referentiekader, wat zie jij?

Iedereen heeft zijn eigen wereld. Deze wereld wordt getoetst met de buitenwereld door middel van een referentiekader.
Heel normaal. Iedereen doet dat. Elke dag, met alles. Je gedrag, je emoties, je besluitvorming worden er mede door bepaald.
“Wat de boer niet kent eet tie niet!” is een mooi voorbeeld.
Men kent het niet, dus gaat het niet proberen. Deze reactie op iets onbekends komt vanuit je referentiekader.

Referentiekader wordt in het woordenboek gedefinieerd als “geheel van gewoonten, patroon van maatstaven”
Kortom, wie je bent, wat jou indentificeert. Denk daarbij aan je geloofsovertuiging, hoe je je kleed, wat je normen en waarden zijn, je benadering naar anderen, hoe je met geld omgaat, etc.
Je referentiekader ontstaat mede door je persoonlijkheid, je dna, je opvoeding, land van herkomst, de gemeenschap en maatschappij waarin je bent opgegroeid, etc.

Laten we dit betrekken op emigratie.
Een emigratie is een enorme gebeurtenis in ieders leven. Voor diegene zelf en voor degene die achterblijven, maar ook voor de mensen die je in je leven gaat ontmoeten nadat je geëmigreerd bent.
Kortom, je gaat je referentiekader intensief gebruiken.
Je referentiekader wordt het uitgangspunt van alles in je nieuwe situatie, elk element van dat nieuwe leven, die grote verandering.

Als persoon die met emigratie te maken krijgt, is het dus zaak zo veel mogelijk op de hoogte te zijn van de inhoud van dit kader.
Hoe vaak hoor je niet iemand zeggen: ‘toen leerde ik mezelf pas echt kennen!’ Vaak gaat er een gebeurtenis aan vooraf. Dit gaat dus over een referentiekader, want eigenlijk zegt men “toen ontdekte ik pas die referentie in mijn kader” of “na deze ervaring heb ik een referentie toegevoegd aan mijn kader, of juist verwijderd”.
Door ervaring vergroot/veranderd je referentiekader. Door emigratie zal er dus een beroep worden gedaan op de inhoud hiervan en wordt deze waarschijnlijk aangevuld.

Anekdote:
In het eerste jaar dat ik in Australië woonden, kwam er familie op bezoek. Vanwege de afstand, bleven ze een aantal weken. Australische kennissen, die ik in dat jaar had ontmoet, kwamen spontaan langs om mijn familie te ontmoeten.
Er onstond dus een onverwachte situatie.

Een van de familieleden had in haar referentiekader staan:
1. Het is al lang 10:00 in de ochtend geweest, dus koffie hoef ik ze niet meer aan te bieden.
2. Spontaan langskomen doe je alleen in het weekend als men een rustdag heeft.
3. Eerst het werk af en dan pas ontspanning.
4. Koek bij de koffie wordt gedeeld uit een trommel.
5. Bij elk kopje 1 koekje.
6. Iedereen drinkt maar 2 kopjes koffie per keer.

Haar reacties op de situatie vanuit haar referentiekader waren:
1. “Het is toch allang koffietijd geweest, waarom vraag je dan wat ze willen drinken. Je gaat toch nu geen koffie zetten? Het is half 12!”
2. “Had je dit afgesproken met hen? Zomaar op een doordeweekse dag?”
3. “Hoe kun je nu gezellig gaan zitten, we zouden toch die klus afmaken? Anders komt dat niet af!”
4. “Je zet toch niet dat pak koek op tafel, dat ziet er niet uit. Zo mag je een koekje niet presenteren!
5. Ze zette de trommel terug op het aanrecht uit voorzorg dat er niet ongevraagd meerdere koekjes uit de trommel werd genomen.
6. “Sorry, maar de koffie is op. Ik had maar 6 kopjes gezet, want we zijn toch met z’n drieën?”

De situatie die ontstond (spontaan bezoek) heeft mijn familielid doen reageren. Om om te gaan met deze situatie heeft zij aanspraak gemaakt op haar referentiekader. Ze gebruikte uit dit kader wat zij voor handen had. Dat wat je zou “moeten” doen in deze situatie volgens haar kader.

Iedereen die spontaan bezoek krijgt, reageert hierop vanuit zijn eigen referentiekader. Afhankelijk van verschillende factoren, zullen er dus verschillende reacties kunnen worden gegeven op een situatie als spontaan bezoek. Gevolgen kunnen dus ook verschillen.
In ons geval kon ik d.m.v. mijn referentiekader mijn familielid geruststellen. Mijn kennissen de tijd en aandacht bieden die daarvoor nodig was om verdere vriendschap op te bouwen en de koektrommel open op tafel te zetten en lekker van eten, zoals mijn referentiekader dat heel normaal vindt in situaties als deze. (hi, hi.)
Voor mij was hun bezoek een bevestiging dat ik op de goede weg ben met investeren in nieuwe sociale contacten. Dat was een van mijn doelen naar een succesvolle emigratie, namelijk een fijn sociaal leven.
In de wereld van mijn familielid was het alleen maar lastig dat er ineens onverwacht mensen op de stoep stonden. Zij zag niet het belang dat ik wel zag in hun spontane actie. Dit stond namelijk niet in haar referentiekader. Logischerwijs was zij niet bezig met het opbouwen van een sociaal leven in een nieuw land.

Als emigrant en als achterblijver van een emigrant, zul je te maken krijgen met uitdagingen van jouw wereld. Je krijgt te maken met situaties die je niet kent of voorzien had. Je gaat aanspraak maken op je referentiekader, maar in hoeverre gaat die jou het beste geven met emigratie in je leven? Ben je je bewust van alles wat jij in dat kader hebt staan? Is er wel voldoende capaciteit om deze nieuwe situatie succesvol te laten passen in jouw wereld?

EQCounseling is gespecialiseerd in ondersteuning bieden bij alle mogelijke emotionele uitdagingen rond het onderwerp emigratie. Ben jij een Nederlands geëmigreerde, een Nederlander met emigratie plannen of de achterblijver? Wil je meer weten over jouw referentiekader? Weten over de inhoud en over het vergroten ervan?
Laat het mij weten. Meer kennis over jouw kader is meer succes in jouw leven met emigratie. Ik gun het je, want emigratie kan prachtig zijn!